|
| nr w rej. |
| 4 |
Plac Bankowy - plac położony w Śródmieściu, na skrzyżowaniu ulic: Marszałkowskiej, Andersa i alei "Solidarności". Jest jednym z głównych, reprezentacyjnych placów Warszawy, tworzy również ważny węzeł przesiadkowy.
Historia[]
Plac Bankowy w 1833 roku
Plac Bankowy na pocztówce z 1914 roku
.JPG){kind=link}
Pałac Ksawerego Druckiego-Lubeckiego
.JPG){kind=link}
Pałac Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu
Plac powstał w 1825 roku, został zaprojektowany przez Antonio Corazziego wraz z budynkami ważnych instytucji Królestwa Polskiego: Giełdy i Banku Polskiego, Ministerstwa Skarbu i Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Gmachy te nie były wznoszone od nowa, lecz powstały wskutek przebudowy pałaców Ogińskich i Potockich.
Pierwotnie pałace te znajdowały się przy ulicy Rymarskiej, po jej zachodniej stronie. Dużą przestrzeń między pałacami a jezdnią ulicy zajmowały budynki gospodarcze. W 1825 roku zostały one wyburzone, a pomiędzy przebudowanymi pałacami a ul. Rymarską powstał trójkątny plac Bankowy.
Po wschodniej stronie placu znajdował się Pałac Mniszchów z otaczającymi go terenami zielonymi. Kosztem tych terenów Corazzi planował powiększyć plac, nadając mu kształt prostokąta. Chciał rozbudować północno-zachodni narożnik placu, zaprojektował też oś mającą połączyć budynek Komisji Przychodów z gmachem Mennicy na ul. Bielańskiej. Wszystkie te plany nie zostały jednak zrealizowane.
Wkrótce rozparcelowano ogrody Pałacu Mniszchów, a wschodnią pierzeję placu Bankowego zabudowano kamienicami czynszowymi. W południowo-zachodniej części placu utworzono skwer, a niebawem pojawił się tu tramwaj konny. W 1906 r. na plac przeniesiono fontannę z Krakowskiego Przedmieścia, z miejsca, gdzie obecnie znajduje się Pomnik Adama Mickiewicza.
Plac Bankowy został zniszczony podczas II wojny światowej. Po wojnie nadano mu nowy kształt, zmienił się też jego charakter - po wytyczeniu nowych ciągów komunikacyjnych gwałtownie wzrosło natężenie ruchu w tym miejscu. Odbudowano kamienicę Janasza i Pałac Zamoyskich. W latach 1950-51 odbudowano pałace: Ministra Skarbu oraz Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Na placu umieszczono pomnik Feliksa Dzierżyńskiego i sam plac nazwano jego imieniem.
W 1952 roku rozpoczęto projektowanie wschodniej części placu. Miała się tam mieścić siedziba Ministerstwa Budowy Miast i Osiedli w formie klasycystycznego budynku, nawiązującego wyglądem do gmachów Corazziego. Zastanawiano się, czy plac ma być prostokątny, czy może przywrócić mu przedwojenny kształt. Protesty dotyczące tej kwestii wstrzymały budowę gmachu Ministerstwa Budowy Miast i Osiedli.
Ówczesny Naczelny Architekt Miasta, Adolf Ciborowski, powołał zespół do wykonania projektu zabudowy m.in. wschodniej strony placu. Zaprojektowano oś w kierunku wschodnim - ulicę Corazziego. W północno-wschodnim narożniku usytuowano wieżowiec.
W 1989 roku zdemontowano pomnik Dzierżyńskiego i przywrócono nazwę plac Bankowy. Zamiast Dzierżyńskiego na placu stanął Juliusz Słowacki. W 1991 roku przy placu stanął jeden z najbardziej charakterystycznych warszawskich wysokościowców - Błękitny Wieżowiec
Węzeł komunikacyjny[]
Na północ od placu Bankowego znajduje się stacja metra Ratusz Arsenał.
Zatrzymują się tu także tramwaje i autobusy - w zespołach przystankowych Plac Bankowy i Metro Ratusz Arsenał.
Galeria[]
