Wybory na prezydenta Warszawy odbyły się 16 listopada 2014 roku, kiedy odbyła się I tura wyborów, przeprowadzana wraz z wyborami samorządowymi, a druga tura – 30 listopada. Ustępującym prezydentem, który startował ponownie w wyborach ubiegając się o trzecią, była Hanna Gronkiewicz-Waltz, która uzyskała reelekcję.
Zarządzenie wyborów[]
Wydając Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 2014 r. w sprawie zarządzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (Dz.U. 2014 poz. 1134 - z dnia 27 sierpnia 2014 r.) premier zarządził wybory na dzień 16 listopada 2014 roku.
Kandydaci[]
Andrzej Rozenek
Przemysław Wipler
- Mariusz Dzierżawski – kandydat komitetu Warszawa dla Rodziny
- Joanna Erbel – kandydatka Zielonych, aktywistka miejska
- Andrzej Gorayski – kandydat partii Demokracja Bezpośrednia
- Hanna Gronkiewicz-Waltz – kandydatka Platformy Obywatelskiej, urzędująca prezydent
- Piotr Guział – kandydat Warszawskiej Wspólnoty Samorządowej, burmistrz Ursynowa
- Agata Nosal-Ikonowicz – kandydatka Ruchu Sprawiedliwości Społecznej
- Andrzej Rozenek – kandydat Twojego Ruchu (jako Komitet Andrzeja Rozenka)
- Jacek Sasin – kandydat Prawa i Sprawiedliwości, poparty przez Polskie Stronnictwo Ludowe; dawniej zastępca burmistrza dzielnicy Śródmieście
- Sebastian Wierzbicki – kandydat Sojuszu Lewicy Demokratycznej
- Przemysław Wipler – kandydat Kongresu Nowej Prawicy
- Zbigniew Wrzesiński – kandydat Komitetu Wyborczego Wspólnota Patriotyzm Solidarność
Kandydowanie do wyborów planowali też:
- Ryszard Kalisz, miał startować z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ostatecznie SLD wystawiło Sebastiana Wierzbickiego
- Janusz Korwin-Mikke, miał startować z ramienia Kongresu Nowej Prawicy, dostał się jednak do Parlamentu Europejskiego
- Jacek Wilk, miał startować z ramienia Kongresu Nowej Prawicy, ostatecznie KNP wystawiło Przemysława Wiplera
Sondaże[]
| Kandydat | 01 lip HH[1] |
06 paź HH[2] |
29 paź SESTA[3] |
3 lis HH[4] |
13 lis MB[5] |
14 lis HH[6] |
28 lis MB[7] (II tura) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mariusz Dzierżawski | – | – | 1% | 0,5% | 1% | 0,4% | – |
| Joanna Erbel | 2,1% | – | 2% | 0,4% | 5% | 0,8% | – |
| Andrzej Gorayski | – | – | 0% | 0,4% | 0% | 0,4% | – |
| Hanna Gronkiewicz-Waltz | 48% | 51% | 34% | 46,9% | 42% | 44,3% | 53% |
| Piotr Guział | 3% | 4% | 10% | 4,5% | 6% | 4,8% | – |
| Agata Nosal-Ikonowicz | – | – | 1% | 2% | 1% | 1,2% | – |
| Andrzej Rozenek | 1,1% | 5% | 2% | 2,9% | 0% | 1,2% | – |
| Jacek Sasin | 18,5% | 17% | 17% | 22,9% | 17% | 23,7% | 31% |
| Sebastian Wierzbicki | 3,7% | 6% | 3% | 6,1% | 3% | 4,4% | – |
| Przemysław Wipler | – | – | 4% | 1,8% | 2% | 3% | – |
| Zbigniew Wrzesiński | – | – | 0,3% | 1,2% | 1% | 0,6% | – |
| Ryszard Kalisz[8] | 5,6% | – | – | – | – | – | – |
| Janusz Korwin-Mikke[8] | 1,2% | – | – | – | – | – | – |
| Niezdecydowani resp. | 16,8% | 17% | 15,7% | 10,4% | 22% | 15,3% | 16% |
Przebieg kampanii i wyborów[]
11 stycznia jako pierwszy swojego kandydata na prezydenta Warszawy przedstawił Sojusz Lewicy Demokratycznej i został nim Sebastian Wierzbicki, lider stołecznego SLD i wiceprzewodniczący rady miasta.[9] Początkowo kandydatem SLD miał być Ryszard Kalisz, jednak ostatecznie startował on w wyborach do Parlamentu Europejskiego z listy Europy Plus.
20 marca swojego kandydata na prezydenta Warszawy przedstawiła partia Zielonych i została nią Joanna Erbel, socjolożka i aktywistka społeczna. Konferencja odbyła się przed barem mleczny "Prasowy" przy ul. Marszałkowskiej, który można uznać za jeden z symboli dotychczasowej działalności Erbel - brała ona udział w kampanii społecznej w sprawie reaktywacji baru.[10]
6 kwietnia Warszawska Wspólnota Samorządowa przedstawiła na konferencji w Arenie Ursynów swojego kandydata na prezydenta stolicy. Zgodnie z przewidywaniami został nim Piotr Guział, obecny burmistrz Ursynowa.[11]
1 lipca, przed potwierdzeniem kandydatów przez wszystkie partie i organizacje, ukazał się[1] pierwszy sondaż wyborczy, przeprowadzony przez IBRiS Homo Homini. Według niego Hanna Gronkiewicz-Waltz uzyskałaby 48% procent głosów, Jacek Sasin 18,5%, Ryszard Kalisz 5,6%, Jan Ołdakowski 5,1%, Sebastian Wierzbicki 3,7%, Piotr Guział 3%, Joanna Erbel 2,1%, Janusz Korwin-Mikke 1,2%, a Andrzej Rozenek 1,1% głosów. W sondażu brano pod uwagę trzy osoby (Ryszarda Kalisza, Jana Ołdakowskiego i Janusza Korwin-Mikkego) które nie biorą udziału w wyborach, z czego jedna - Jan Ołdakowski - nawet takiej chęci nie deklarowała.
20 lipca Platforma Obywatelska zadecydowała, iż Hanna Gronkiewicz-Waltz, obecna prezydent Warszawy, będzie ubiegać się o reelekcję.[12]
25 lipca media poinformowały o wyborze przez kierownictwo Prawa i Sprawiedliwości Jacka Sasina, dawnego burmistrza dzielnicy Śródmieście, na kandydata w wyborach na prezydenta Warszawy.[13]
29 sierpnia poznaliśmy kolejnego kandydata na stanowisko - został nim Jacek Wilk z Kongresu Nowej Prawicy, jej III wiceprezes.[14] Początkowo kandydatem miał być prezes KNP Janusz Korwin-Mikke[15], jednak przedtem dostał się on do Parlamentu Europejskiego.
8 września minął termin zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej lub komisarza wyborczego o utworzeniu komitetu wyborczego.[16]
9 września ukazała się informacja o udzielonym przez lidera Twojego Ruchu Janusza Palikota poparciu dla Andrzeja Rozenka w starcie w wyborach[17]. Został on ostatnim kandydatem w wyborach prezydenta Warszawy.
24 września 2014 roku kampanię zainaugurował Mariusz Dzierżawski, kandydat z ramienia komitetu Warszawa dla Rodziny.[18].
2 października 2014 roku urzędująca prezydent Hanna Gronkiewicz-Waltz zaprezentowała hasło wyborcze "Wszyscy tworzymy Warszawę", chcąc pokreślić, że starała się "widzieć miasto oczami mieszkańców" oraz że "mieszkańcy są jego siłą". W czasie spotkania z dziennikarzami zaprezentowano cztery wersje wyborczych bilbordów[19].
4 października o godzinie 12 miała jednocześnie miejsce konwencja samorządowa trzech sztabów wyborczych, gdzie przedstawiono program wyborczy kandydatów PiS, PO i SLD[20]. Kandydat PiS Jacek Sasin obiecał m.in. bezpłatne bilety dla płacących podatki w Warszawie, gabinety dentystyczne w szkołach czy budowę Warszawskiego Parku Technologicznego[21].
6 października ukazał się pierwszy sondaż po zatwierdzeniu wszystkich kandydatur – Hanna Gronkiewicz-Waltz uzyskała w nim 51% głosów, co pozwoliłoby jej wygrać wybory w pierwszej turze[2].
12 października swoje hasło wyborcze zaprezentował Sebastian Wierzbicki, brzmiało ono Warszawa to ludzie. Prezentacja hasła miała miejsce na Pradze, kandydat tym samym chciał podkreślić, że w jego prezydenturze na kształt miasta mają wpływać mieszkańcy, a nie księgowe słupki w oficjalnych dokumentach.[22]
15 października po konwencie Kongresu Nowej Prawicy zdecydowano, że kandydatem KNP zostanie nie Jacek Wilk, którego kampania wyborcza już się rozpoczęła, a Przemysław Wipler.[23]
16 października swój uaktualniony program zaprezentowała Joanna Erbel, zmiany były wynikiem konsultacji przeprowadzonych przez kandydatkę z mieszkańcami Warszawy. W programie znalazły się m.in. zapowiedzi rozwoju wspólnot lokalnych, tańszego i bardziej ekologicznego transportu, zrównoważonej polityki mieszkaniowej, publicznej edukacji, powszechnego dostępu do kultury, planowania przestrzennego, zmniejszania liczby zanieczyszczeń, tworzenia lokalnych miejsc pracy oraz poprawy partycypacja społeczna[24].
18 października znanych było już wszystkich jedenastu kandydatów zarejestrowanych przed wyborami, zakończono też zgłaszanie kandydatów do wszystkich jednostek samorządowych[25].
29 października ukazał się[3] kolejny sondaż, oparty na grupie tysiąca osób - według niego wynik urzędującej prezydent miałby znacznie spaść, bo do 34%, i miałoby dojść do drugiej tury z kandydatem PiS, Jackiem Sasinem.
3 listopada kolejny sondaż wskazał[4] zgoła odmienne wyniki w porównaniu do poprzedniego: nastąpiły duże wzrosty ilości odpowiedzi na Hannę Gronkiewicz-Waltz i Jacka Sasina oraz przetasowanie stawek w kolejnych miejscach listy potencjalnych wyników.
13 i 14 listopada ukazały się ostatnie sondaże przed wyborami, według których Hanna Gronkiewicz-Waltz miałaby uzyskać wynik około 43% głosów i miałoby dojść do drugiej tury, gdzie zmierzyłaby się z Jackiem Sasinem.[6][5].
16 listopada miała miejsce pierwsza tura wyborów. Mimo zakończenia głosowaniach we wszystkich warszawskich komisjach o godzinie 21, pełne wyniki ukazały się dopiero 19 listopada w nocy z powodu ogólnopolskiej awarii systemu komputerowego Państwowej Komisji Wyborczej. Najwyższy wynik, 47% głosów, uzyskała Hanna Gronkiewicz-Waltz, która zmierzy się 30 listopada w drugiej turze z Jackiem Sasinem (28% głosów), z którym ma wcześniej odbyć debatę. Na trzecim miejscu z wynikiem 8,5% głosów znalazł się Piotr Guział, pozostali kandydaci uzyskali wyniki poniżej 5% głosów.
21 listopada odbyła się pierwsza debata telewizyjna między Hanną Gronkiewicz-Waltz a Jackiem Sasinem[26]. Wkrótce potem Jacek Sasin zaproponował kolejną debatę, jednak sztab Hanny Gronkiewicz-Waltz odmówił, argumentując, że urzędująca prezydent będzie "koncentrować się na bezpośrednich spotkaniach z warszawiakami"[27].
18 listopada Przemysław Wipler poinformał, że przekaże poparcie temu, kto będzie realizował proponowany przez niego program[28], 26 listopada Andrzej Rozenek przekazał swoje poparcie w drugiej turze dla Hanny Gronkiewicz-Waltz, a tego samego dnia Piotr Guział przekazał je na antenie raddia RDC Jackowi Sasinowi[29]. Dzień później Sebastian Wierzbicki przekazał swoje poparcie urzędującej prezydent[30]. Joanna Erbel poinformowała, że nie popiera nikogo, ponieważ jej zdaniem nie ma prawa dysponować głosami wyborców[31].
28 listopada Gazeta Stołeczna przedstawiła jedyny sondaż przed drugą turą, w którym Hanna Gronkiewicz-Waltz uzyskała 53%, a Jacek Sasin 31% głosów.[7]
30 listopada odbyła się bez incydentów druga tura wyborów. 1 grudnia nad ranem Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła oficjalne wyniki ze wszystkich obwodów: na nowego prezydenta została wybrana Hanna Gronkiewicz-Waltz, która dzięki wynikowi 58,64% głosów będzie piastować ten urząd trzecią kadencję. Jej konkurent Jacek Sasin otrzymał 41,36% głosów. Nowa prezydent zadeklarowała, że nie będzie startować w kolejnych wyborach prezydenckich[32]. Zaprzysiężenie nowego prezydenta miało miejsce 4 grudnia na drugiej sesji nowej rady miasta.
Wyniki[]
Pierwsza tura[]
Wyniki I tury wyborów w formie graficznej
Wyniki II tury wyborów w formie graficznej
| Kandydat | Głosy | Procent | |
|---|---|---|---|
| Hanna Gronkiewicz-Waltz | 294 434 | 47,19% | |
| Jacek Sasin | 172 887 | 27,71% | |
| Piotr Guział | 53 261 | 8,54% | |
| Przemysław Wipler | 26 249 | 4,21% | |
| Sebastian Wierzbicki | 25 817 | 4,14% | |
| Joanna Erbel | 15 030 | 2,41% | |
| Andrzej Rozenek | 14 223 | 2,28% | |
| Mariusz Dzierżawski | 9 768 | 1,57% | |
| Agata Nosal-Ikonowicz | 6 951 | 1,11% | |
| Zbigniew Wrzesiński | 2 808 | 0,45% | |
| Andrzej Gorayski | 2 454 | 0,39% | |
| Razem | 623 882 | 100% | |
| Frekwencja | 47,42% | ||
Druga tura[]
| Kandydat | Głosy | Procent | |
|---|---|---|---|
| Hanna Gronkiewicz-Waltz | 342 857 | 58,64% | |
| Jacek Sasin | 241 790 | 41,36% | |
| Razem | 584 647 | 100% | |
| Frekwencja | 44,31% | ||
Przypisy[]
- ↑ 1,0 1,1 Sondaż przeprowadzony przez IBRiS Homo Homini. Pierwszy sondaż przed wyborami samorządowymi, Interia.pl, 01.07.2014
- ↑ 2,0 2,1 Sondaż przeprowadzony przez IBRiS Homo Homini. Druga linia wyborów nie wygra, Rzeczpospolita, 06.10.2014
- ↑ 3,0 3,1 Sondaż przeprowadzony przez ABR SESTA. Będzie druga tura w Warszawie? Mamy najnowszy sondaż, Onet.pl, 29.10.2014
- ↑ 4,0 4,1 Sondaż przeprowadzony przez IBRiS Homo Homini. Wybory samorządowe 2014: Warszawa wciąż bastionem PO, Polska The Times, 03.11.2014
- ↑ 5,0 5,1 Sondaż przeprowadzony przez Millward Brown. Gronkiewicz-Waltz czy Sasin? Rozstrzygnie II tura, Gazeta Stołeczna, 13.11.2014
- ↑ 6,0 6,1 Sondaż przeprowadzony przez IBRiS Homo Homini. Sondaż przedwyborczy. Warszawa, Interia.pl, 14.11.2014
- ↑ 7,0 7,1 Sondaż przeprowadzony przez Millward Brown. Sondaż 'Wyborczej' przed II turą: przewaga Gronkiewicz-Waltz, Gazeta Stołeczna, 28.11.2014
- ↑ 8,0 8,1 Zrezygnował z kandydowania na urząd prezydenta.
- ↑ Sebastian Wierzbicki kandydatem SLD na prezydenta Warszawy, TVN Warszawa, 11.01.2014
- ↑ Od aktywistki do kandydatki na prezydenta, Polityka Warszawska, 20.03.2014
- ↑ Piotr Guział wraca do gry i rozpoczyna prezydencką kampanię, Polityka Warszawska, 06.04.2014
- ↑ Gronkiewicz-Waltz będzie kandydować na kolejną kadencję, LEX.pl, 20.07.2014
- ↑ Jacek Sasin kandydatem PiS na prezydenta Warszawy, TVN Warszawa, 25.07.2014
- ↑ Jacek Wilk kandydatem Nowej Prawicy na prezydenta Warszawy!, wMeritum.pl, 30.08.2014
- ↑ Korwin wystartuje na prezydenta Warszawy, 18.06.2014, Najwyższy Czas!
- ↑ Wybory: partie mają kandydatów na prezydentów miast, układają listy do sejmików, Onet.pl, 27.08.2014
- ↑ Rzecznik TR Andrzej Rozenek wystartuje na prezydenta Warszawy, Polska Agencja Prasowa, 09.09.2014
- ↑ Mariusz Dzierżawski oficjalnie rozpoczął kampanie wyborczą na prezydenta Warszawy, Prawica.net, 01.10.2014
- ↑ Gronkiewicz-Waltz zaprezentowała hasło. "Wszyscy tworzymy Warszawę", tvnwarszawa.tvn24.pl, 02.10.2014
- ↑ Konwencje PO, PiS i SLD. Partie prześcigają się w obietnicach, Dziennik.pl, 04.10.2014
- ↑ Sasin obiecuje bezpłatne bilety komunikacji i tańszą administrację, tvnwarszawa.tvn24.pl, 04.10.2014
- ↑ Sebastian Wierzbicki zdradził hasło wyborcze. Chwytliwe?, Gazeta Stołeczna, 12.10.2014
- ↑ Przewrót w KNP. Wipler kandydatem na prezydenta Warszawy, Rzeczpospolita, 15.10.2014
- ↑ Joanna Erbel z programem uzupełnionym przez mieszkańców, Gazeta Stołeczna, 16.10.2014
- ↑ 11 kandydatów na prezydenta stolicy. Znane twarze i lokalni działacze, tvnwarszawa.tvn24.pl, 18.10.2014
- ↑ Wybory 2014. Debata Gronkiewicz-Waltz kontra Sasin: spokojna, podobne wizje miasta, gazeta.pl, 22.11.2014
- ↑ Wybory 2014: Sasin chce drugiej debaty. Sztab Gronkiewicz-Waltz odmawia, gazeta.pl, 24.11.2014
- ↑ Przemysław Wipler oferuje głosy swoich wyborców, Fakty Interia, 19.11.2014
- ↑ Rozenek i Guział przekazują poparcie w wyborach. Kto na HGW, a kto na Sasina?, Dziennik.pl, 26.11.2014
- ↑ SLD popiera Gronkiewicz-Waltz. Millera prosili, żeby nie popierał, Gazeta Stołeczna. 27.11.2014
- ↑ Piotr Guział popiera Jacka Sasina, Joanna Erbel nie popiera nikogo, RDC, 26.11.2014
- ↑ Wybory 2014. Oficjalne wyniki: Gronkiewicz-Waltz wygrywa z Sasinem - 58,64 do 41,36 proc., Gazeta Stołeczna, 01.12.2014
| Wybory na prezydenta Warszawy |