Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement

Ulica Pańska – ulica w Śródmieściu i na Woli, biegnąca od Emilii Plater do Towarowej z przerwą na wysokości al. Jana Pawła II.

Ulica została wytyczona około 1757 roku na terenie jurydyki Bielino i biegła na zachód od ulicy Wielkiej w stronę wsi Wola. Wzdłuż nowej drogi wytyczono 70 posesji. Ulica początkowo nazywana była Nową bądź Wspaniałą, jednak w 1770 roku nadano jej oficjalną nazwę Pańska. Została ona połączona z Franciszkiem Bielińskim – „panem” na Bielinie, albo ze wspaniałą ówczesną zabudową ulicy. W 1783 roku stały przy niej cztery domy murowane, 63 drewniane oraz młyn, wkrótce została także częściowo wybrukowana.

Na początku XIX wieku ulica została zabudowana murowanymi domami na odcinku od Wielkiej do współczesnej ul. Mariańskiej, w 1864 roku została ponownie wybrukowana. Do 1890 roku została niemal w całości zabudowana kamienicami. W 1939 roku ulica rozpoczynała swój bieg od skrzyżowania z Wielką, po czym biegła na zachód krzyżując się z ulicami Mariańską, Komitetową, Twardą, Żelazną, Miedzianą i Wronią, by zakończyć się na skrzyżowaniu z Towarową.

Zabudowa uległa znacznym zniszczeniom w 1944 roku, natomiast w latach 50. XX wieku skrócono ją do Emilii Plater w związku z budową Pałacu Kultury i Nauki, zmieniono też numerację zabudowań. Potem została częściowo zabudowana osiedlami Emilia oraz Pańska, jednak część dawnej zabudowy, szczególnie w zachodniej części ulicy, przetrwała do dziś i w większości została zaadaptowana do nowych potrzeb.

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z Emilii Plater, po czym kieruje się na zachód, krzyżuje się z Mariańską i kończy się ślepo na wieżowcu Rondo 1. Ponownie rozpoczyna się po drugiej stronie alei Jana Pawła II, gdzie kontynuując swój bieg przecina Twardą, Żelazną, Miedzianą i Wronią by zakończyć się ślepo przed Towarową.

Rondo 1 (3)

Ulica Pańska – widok na wieżowce Ilmet i Rondo 1

Wzdłuż Pańskiej znajdują się następujące obiekty:

  • ul. Pańska 3 – tymczasowa siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej
  • ul. Pańska 53 – Ilmet
  • ul. Pańska 75 – Kamienica Majstrów Cechu Masarzy i Wędliniarzy
  • ul. Pańska 77/79 – Kompleks Elektrim
  • ul. Pańska 81/83 – Kompleks Elektrim
  • ul. Pańska 85 – Kamienica Herszlika Duńskiego, udawała ona w pierwszej serii serialu Dom (reż. Jan Łomnicki) serialową Złotą 25. Dziś mieści się tutaj siedziba Automobilklubu Polskiego.
  • ul. Pańska 88/90 – Apartamenty Pańska
  • ul. Pańska 97 – Klub Pańska 97
  • ul. Pańska 99 – Kamienica przedwojenna
  • ul. Pańska 100 – Kamienica przedwojenna
  • ul. Pańska 100a – Kamienica przedwojenna
  • ul. Pańska 112 – Kamienica przedwojenna (wyburzona w 2013), w jej miejscu ma powstać wieżowiec Prosta Office Tower.

Spośród nieistniejących zabudowań należy zwrócić uwagę na kamienicę nr 67, gdzie w przeddzień wybuchu powstania warszawskiego spotkali się przywódcy Armii Krajowej, w tym gen. Tadeusz Komorowski "Bór". Na to spotkanie przybył płk Antoni Chruściel "Monter" z, jak się potem okazało, nieprawdziwymi informacjami o wkroczeniu Rosjan na Pragę, co stało się podstawą do decyzji o rozpoczęciu walki dnia następnego.

Ciekawostki[]

Park Świętokrzyski (tablica, tu była ulica Pańska)

Park Świętokrzyski, tablica upamiętniająca dawny przebieg ul. Pańskiej

  • Ulica zagrała także w popularnym serialu Czterdziestolatek. Niektóre sceny kręcono w autentycznym M-4 na Osiedlu Pańska, zaś samo osiedle można zobaczyć w każdym odcinku Czterdziestolatka. W serialu padają nawet konkretne adresy mieszkania familii Karwowskich – Pańska 62 i 92. Jednak autorzy scenariusza najprawdopodobniej specjalnie wskazali na nieistniejące budynki w obawie przed niepokojeniem mieszkańców przez fanów serialu.
  • Jeden z budynków przy ul. Pańskiej, kamienica nr 85, przeznaczony wówczas do wyburzenia, była jednym z ważniejszych planów filmowych dla serialu Dom.
  • W Parku Świętokrzyskim, w pobliżu pomnika Janusza Korczaka i fontanny, znajduje się umieszczona w trotuarze tablica upamiętniająca dawny przebieg ul. Pańskiej.

Galeria[]

Linki zewnętrzne[]

Advertisement