Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy ulicy. Zobacz też: Zespół przystankowy Dolna.

Ulica Dolna – ulica położona na pograniczu Dolnego i Górnego Mokotowa, która biegnie od ul. Belwederskiej do ul. Puławskiej, jej nazwa ma pochodzenie topograficzne, związane z biegiem w dół skarpy wiślanej.

Historia[]

Dolna (nr 21a) 2

Kamienica (nr 21a)2012
porównaj: 2009

Dolna (nr 3)

Biurowiec Jeronimo Martins (nr 3)

Droga w wąwozie dawnego strumienia istniała w tym miejscu już być może w XVII wieku, ale na mapach pojawia się w 1808 roku jako część traktu łączącego Mokotów z Czerniakowem. Droga została uregulowana na przełomie XIX i XX wieku, jej zachodni fragment należał do dóbr Mokotów (tam już w 1856 roku wybudowano kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, a w 1862 roku powstał Instytut Dzieci Moralnie Zaniedbanych), zaś wschodni wchodził w skład licznych kolonii i osiedli, takich jak Kokoszka, Krawatówka (nr 34) czy Budnówka. W tym też okresie zaczęła pojawiać się wzdłuż ulicy pierwsza skromna zabudowa mieszkaniowa.

W 1916 roku ulica została włączona w granice Warszawy, w 1924 roku powstała obudowa źródła w górnej części ulicy, zaś w 1926 roku pojawiły się plany wybudowania linii tramwajowej wzdłuż ulicy od ul. Chełmskiej do ul. Puławskiej, planów jednak nie zrealizowano. Drobna zabudowa mieszkaniowa została w okresie międzywojennym uzupełniona o wiele nowych kamienic (szczególnie w latach 30.), istniał tu również Instytut Higieny Psychicznej (nr 42) oraz kilka zakładów przemysłowych, w tym fabryka eteru "Synthesa" (nr 4) oraz fabryka wyrobów galanteryjnych "Trocas" (nr 7). W 1939 roku planowano przecięcie ulicy dwoma alejami – Na Skarpie i Pod Skarpą, obu jednak nigdy nie zrealizowano.

Zabudowa uległa znacznym zniszczeniom podczas II wojny światowej, szczególnie w rejonie ul. Piaseczyńskiej, gdzie pod koniec powstania warszawskiego toczyły się zacięte walki. Większość zrujnowanych budynków oraz fabryk została rozebrana. Przetrwało jedynie kilkanaście starych budynków, głównie kamienic, które zostały w latach 60. XX wieku otoczone przez bloki trzech nowych osiedli: Dolna-Belwederska, Dolna-Piaseczyńska oraz Dolna-Sobieskiego. Wtedy też, w 1967 roku, ulicą pojechały pierwsze autobusy linii 130.

W przyszłości, w oparciu o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, ul. Dolna ma stracić bezpośrednie połączenie z ul. Puławską na rzecz nowej ul. Nowo-Racławickiej, która pobiegnie częściowo tunelem pod ul. Puławską i połączy się z nią poprzez obecny fragment ul. Racławickiej. Obecna ul. Dolna zostanie tym samym skrócona do ul. Ludowej.

Dawniej nazwę "Dolna" nosiły także ulica Kibiców na Choszczówce, ulica Redaktorska we Włochach oraz ulica Rezedowa na Marysinie. Ciekawostką jest fakt, że określenie "Dolna" często było stosowane również jako część nazwy ulicy, aby rozróżnić dwa odcinki znajdujące się na różnych wysokościach względem skarpy – istniała między innymi ul. Wiejska Dolna oraz ul. Smolna Dolna.

Przebieg[]

Ulica rozpoczyna swój bieg na skrzyżowaniu z ul. Belwederską, ul. Chełmską i ul. Sobieskiego, po czym biegnie w górę skarpy w kierunku zachodnim, krzyżując się kolejno z ulicami: Piaseczyńską, Konduktorską i Ludową, by zakończyć się u zbiegu z ul. Puławską, gdzie jezdnia północna przechodzi w ul. Racławicką, a w jezdnię południową przechodzi ul. Olkuską. Ulica biegnie doliną wyrzeźbioną przez dawną rzekę.

Otoczenie[]

Dolna (ujęcie wody)

Zabytkowe ujęcie wody na rogu ul. Puławskiej

Dolna (budynek nr 6)

XLIV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Banacha (nr 6)

Przy ul. Dolnej znajdują się następujące obiekty:

Przy ul. Dolnej zachował się także szereg przedwojennych kamienic i budynków, które znajdują się obecnie pod następującymi numerami: nr 5a, nr 12, nr 15, nr 19, nr 20, nr 21a, nr 24, nr 30, nr 30a, nr 35, nr 37, nr 40 i nr 43.

Galeria[]

Advertisement