Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
2019 Warszawa rondo Czterdziestolatka z Jerozolimskich 83

Rondo z wiaduktami widoczne z budynku przy Alejach Jerozolimskich 83 (2019)

Rondo Czterdziestolatka – rondo położone na pograniczu Śródmieścia i Ochoty, u zbiegu Alej Jerozolimskich, al. Jana Pawła II i ul. Chałubińskiego. Rondo czterowlotowe z wyspą centralną przecięte jest torami w osiach północ-południe i wschód-zachód. Nad rondem znajdują się wiadukty umożliwiające bezkolizyjny przejazd od al. Jana Pawła II do ul. Chałubińskiego, ruch pieszy w całości odbywa się poprzez przejścia podziemne połączone z Dworcem Centralnym.

Historia[]

Rondo czterdziestolatka od góry

Widok na rondo z budynku Central Tower

Korytarze pod rondem Czterdziestolatka w Warszawie 2019

Korytarze przejścia podziemnego pod rondem

Rondo wraz z wiaduktami w ciągu północ-południe oraz przejściami podziemnymi powstało w latach 70. XX wieku wraz z budową Dworca Centralnego oraz przebudową sąsiednich odcinków Alej Jerozolimskich oraz ul. Marchlewskiego. Otwarcie ronda nastąpiło wraz z dworcem w grudniu 1975 roku.

Przebudowa[]

W marcu 2015 roku Zarząd Dróg Miejskich zaprezentował projekty planowanej przebudowy przejść podziemnych pod rondem – według koncepcji Natalii Wilczek i Małgorzaty Wiśniewskiej obecne korytarze mają przekształcić się w nowoczesne pasaże handlowe[1], do których mają prowadzić też nowe windy. Jednocześnie podkreślono, że miasto nie ma zamiaru w najbliższym czasie wytyczać tutaj naziemnych przejść dla pieszych, bo można w ten sposób zagrozić najemcom z podziemia – decyzja ta spotkała się z krytyką organizacji społecznych[2], tym bardziej, że właściciel nie radzi sobie z bieżącą naprawą schodów ruchomych, które bywają unieruchomione nawet przez rok[3].

Na początku maja 2015 roku o utworzenie przejść dla pieszych zaapelowali jednak radni dzielnicy Śródmieście[4], 5 maja został zorganizowany krótki, 50-sekundowy happening z udziałem niepełnosprawnych, promujący wytyczenie przejść poprzez rozwinięcie na jezdni materiałowej zebry, w związku z czym kilka dni później miasto zdecydowało, że przejścia naziemne jednak zostaną wytyczone[5].

13 lutego 2020 roku Zarząd Dróg Miejskich ogłosił przetarg na budowę naziemnych przejść dla pieszych wraz z przebudową al. Jana Pawła II na odcinku od ronda Czterdziestolatka do ronda ONZ. 7 kwietnia została podpisana umowa na przebudowę z firmą Balzola opiewająca na ponad 18 milionów złotych, co jest kwotą niższą, niż zakładał budżet[6]. W ramach przebudowy ronda oprócz powstaną przejść dla pieszych po północnej stronie ronda w ciągu Alej Jerozolimskich przy przystankach tramwajowych oraz po zachodniej stronie w ciągu al. Jana Pawła II-Chałubińskiego wraz z przejazdem rowerowym nastąpi przebudowa chodników, nasadzona zostanie zieleń, postawiona mała architektura i powstanie droga rowerowa osi północ-południe[7]. Przebudowa ruszyła 15 maja 2020 roku[8].

Nazwa ronda[]

Nazwa ronda nawiązuje do serialu Czterdziestolatek w reżyserii Jerzego Gruzy o perypetiach inżyniera Karwowskiego (granego przez Andrzeja Kopiczyńskiego) i jego rodziny, sztampowego przedstawiciela klasy średniej, który buduje sztandarowe inwestycje lat 70. XX wieku: Trasę Łazienkowską i Dworzec Centralny. Ten drugi znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie ronda.

Początkowo rondo nie miało nazwy, starania o jej nadanie podjęto w 2013 roku. Ostatecznie po wielu dyskusjach patrona rondu nadano 20 marca 2014 roku uchwałą według druku 2111[9], którą ostatecznie poparło 40 radnych, 15 było przeciw, a dwie osoby wstrzymały się od głosu.

Przyjęcie nazwy poprzedził rok sporów i nieudanych głosowań – propozycja klubu Platformy Obywatelskiej była wielokrotnie opiniowana i radni nie mogli dojść do konsensusu. O opinię poproszono Komisję Kultury i Zespół Nazewnictwa Miejskiego (obie pozytywne). Klub Prawa i Sprawiedliwości wnioskował, by patronem skrzyżowania uczynić zmarłego w 2006 roku płk. Zbigniewa „Zdunina” Bryma, dowódcę Żelaznej Reduty (Dworca Pocztowego) w Powstaniu Warszawskim. Nazwę tę poparli też radni dzielnicy Ochota, którzy wcześniej negatywnie zaopiniowali nazwę rondo Czterdziestolatka. Negatywną opinię wydała też Rada Dzielnicy Śródmieście.

Z kolei klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zaproponował na patrona Edwarda Gierka, I sekretarza KC PZPR. Proponowano również nadanie imienia Margaret Thatcher (propozycja odrzucona – nie minęło wtedy 5 lat od śmierci). Ostatecznie jednak wybrano obecną nazwę.

Odsłonięcie tablicy Miejskiego Systemu Informacji na rondzie Czterdziestolatka, zainicjowane przez Amadeusza Szklarza-Habrowskiego z Instytutu Kultury Polskiej UW, miało miejsce 10 maja 2014 roku[10] i stanowiło cześć obchodów jubileuszu 40-lecia serialu, odbywających się tego dnia w Domu Spotkań z Historią[11].

Komunikacja miejska[]

Dojazd do ronda jest możliwy wszystkimi pojazdami komunikacji miejskiej zatrzymującymi się w zespole Dworzec Centralny, a także pociągami zatrzymującymi się na stacjach Warszawa Centralna i Warszawa Śródmieście WKD.

Przypisy[]

Advertisement