Zespół przystankowy Plac Zawiszy

Ten artykuł dotyczy zespołu przystankowego. Zobacz też: Plac Zawiszy.

Przystanki (od lewej) nr 08, nr 06 i nr 05 (wiaty typu "Adpol")

Przystanki nr 14 i nr 13 (wiaty konkursowe)

Dawny przystanek nr 16

Zespół przystankowy Plac Zawiszy (nr 4001, rozkłady jazdy) – zespół przystanków autobusowych i tramwajowych, położony na pograniczu Woli i Ochoty, u zbiegu Alej Jerozolimskich, ul. Towarowej, ul. Grójeckiej, ul. Raszyńskiej i ul. Koszykowej, w obrębie pl. Zawiszy, tworząc węzeł z przystankiem kolejowym Warszawa Ochota oraz dworcem Warszawa Główna.

Historia

Kraniec w tym miejscu został uruchomiony dnia 2 października 1948 roku. Początkowo nosił nazwę Dworzec Główny (od nazwy dawnego dworca Warszawa Główna). Przystanek pełnił rolę pętli trolejbusowej dla linii 52 kursującej tutaj z Łazienkowskiej.

Już rok później pojawiły się tutaj linie 114 oraz szczytowa linia 114-bis, które po niecałym roku zostały stąd wycofane. W 1956 roku powstała nocna linia 52-kreślone, która funkcjonowała na takiej samej trasie, co linia 52. Dodatkowo, wydłużono tutaj linią 124 z Palucha.

Rok później skierowano tutaj nocną linię 109-kreślone. W 1960 roku wycofano stąd linię 124. W 1963 roku wycofano stąd linię 109-kreślone, a w zamian skierowano tutaj na bardzo krótki okres linię 150. W 1964 roku, w wyniku reorganizacji nocnej komunikacji miejskiej, z zespołu wycofano linię 52-kreślone, a w zamian skierowano tutaj linie 603, 606, 610, 612 oraz 613.

Dwa lata później wycofano stąd linie 612 oraz 613, a dodatkowo w 1967 roku dołączyła tutaj linia 52-bis. W 1971 roku usunięto stąd pozostałe nocne linie, a rok później także linię trolejbusową 52-bis. Dnia 30 czerwca 1973 roku, po 25 latach funkcjonowania, zlikwidowano linię 52, wraz z całą infrastrukturą trolejbusową - oznaczało to koniec ery trolejbusów na Placu Zawiszy.

Kraniec nie pozostawał jednak długo nieużywany, gdyż już w 1974 roku pojawiły się tutaj 173 oraz 183, które kończyły tutaj trasę do 1978 roku, kiedy to wycofano stąd 183 oraz 1979, kiedy to przedłużono linię 173 do Placu Narutowicza. Oznaczało to, że zespół Plac Zawiszy, po 31 latach, stracił status krańca oraz nie funkcjonował jako krańcowy w okresie od 1979 do 1985 roku, kiedy to swój krótki epizod miała tutaj linia 196.

Po raz kolejny, żadna linia nie kończyła tutaj swojego biegu od 1986 roku, aż do 9 marca 2015 roku, kiedy to po otwarciu centralnego odcinka II lini metra, skierowano tutaj z Koła nową linię 155. Tego samego dnia zlikwidowano przystanek nr 16, który znajdował się na wschodniej ul. Raszyńskiej przed pl. Zawiszy, w wyniku zmiany trasy linii 159.

Dnia 26 czerwca 2016 roku, początkowo na okres wakacyjny, linię 155 skrócono do Ronda Daszyńskiego. Jednakże po zakończeniu wakacji linii nie przywrócono do Placu Zawiszy, przez co zespół ponownie stracił status krańcowy.

Przyszłość zespołu

Obecnie Tramwaje Warszawskie planują daleko posuniętą przebudowę układu torowego, co będzie związane z remontem wiaduktu na ul. Towarowej oraz przywróceniem do ruchu stacji Warszawa Główna, możliwe jest również wybudowanie pojedynczego toru postojowego dla tramwajów nadjeżdżających z północy.

Układ przystanków

W zespole zatrzymują się następujące linie komunikacji miejskiej:

• 01:
  przewoźnicy prywatni
• 02:
  stały: 127, 158, 159, ZA1
• 03:
  stały: 127, 128, 157, 158, 175, 504, 517, 521, ZA1
  na żądanie: N32, N35, N38, N43, N85, N88, N91
• 04:
  stały: 157, 517, 521
  na żądanie: N35, N38, N43, N85, N88
• 05:
  stały: 7, 9, 22, 24, 25
• 06:
  stały: 7, 9, 25
• 07:
  stały: 159
• 08:
  stały: 22, 24
• 10:
  zawieszony
• 11:
  zawieszony
• 12:
  zawieszony
• 13:
  stały: 1, 22, 24
• 14:
  stały: 1, 22, 24
• 15:
  stały: 128, 175, 504
  na żądanie: N32