Zespół przystankowy Plac Narutowicza

Ten artykuł dotyczy zespołu przystankowego. Zobacz też: Plac Narutowicza.

Pętla tramwajowa

Zespół przystankowy Plac Narutowicza (nr 4003, rozkłady jazdy) – zespół przystanków oraz krańców tramwajowych i autobusowych położony na placu Narutowicza oraz wzdłuż ulicy Grójeckiej na Starej Ochocie w dzielnicy Ochota.

Historia

Kraniec autobusowy

Kraniec dla autobusów został uruchomiony 10 października 1949 roku dla linii 124, która została stąd wycofana już w 1950 roku. Kraniec został ponownie uruchomiony w 1953 roku, ponownie dla linii 124, która zniknęła stąd po raz drugi w 1955 roku. Swój ostatni epizod linia 124 miała tutaj w latach 1960-1961. W 1964 roku skierowano tutaj linię 157, która kursowała tutaj do 1967 roku. W latach 1967-1973 kraniec nie był wykorzystywany liniowo.

W 1973 roku skierowano tutaj linię 184, która miała tutaj swój kraniec do 1978 roku. Rok po skierowaniu tutaj linii 184, zawitała tutaj linia 373, która kończyła tutaj swój bieg aż do 2001 roku (z przerwą od 1996 do 1998 roku, kiedy zamiast 373, swoja trasę kończyła tutaj linia 177). W 1979 roku skierowano tutaj linię 173, która kursowała tutaj do 1998 roku. W tym samym roku skierowano tutaj linię 191, która kończy tutaj swój bieg aż do dnia dzisiejszego. W latach od 2004 do 2009 swój kraniec miała tutaj także linia 404.

Kraniec tramwajowy

Zespół przystankowy dla tramwajów powstał już w 1921 roku, kiedy otworzono nowe torowisko wzdłuż ulicy Grójeckiej, do nowego krańca Opaczewska. Jako pierwsze, zatrzymały się tutaj tramwaje linii 7. Kraniec tramwajowy Plac Narutowicza został uruchomiony 27 grudnia 1925 roku, kiedy to została skierowana tutaj linia 25, która zaczęła kursować od strony ulicy Filtrowej.

W 1939 roku, swój przystanek miało 8 linii tramwajowych, z których pętlę miało tu sześć linii: 8, 10 (nocna), 17, 25, 27 oraz A. Względnie niewielkie zniszczenia infrastruktury pozwoliły na uruchomienie torowisk już 15 września, a krańca dla linii 7 już 12 października 1945 roku.

W swojej historii, swój kraniec miały tutaj m.in. linie: 5, 7, 15, 17, 18, 20, 21, 25, 31, 32, 43, 44 oraz 46. Obecnie, pętla wykorzystywana jest również turystyczną linię T, która kursuje zazwyczaj w okresie letnim.

19 września 2009 roku zlikwidowana została linia 21, która była ostatnią, regularnie kończącą tutaj linią i od tamtej pory kraniec służy głównie jako pętla awaryjna (najczęściej dla linii 77, która kursuje głównie podczas wydarzeń na PGE Narodowym albo remontów), bądź jako kraniec dla kursów skróconych niektórych linii (m.in. 1 oraz 9).

Od 1 września 2017 roku kraniec powrócił do regularnej obsługi liniowej, z powodu skrócenia tutaj linii 11, która w wyniku wyłączenia ruchu tramwajowego wzdłuż ulicy Prostej oraz Kasprzaka na czas rozbudowy II linii metra na Woli, została tutaj skierowana po zawieszeniu krańca Rondo Daszyńskiego. 18 maja 2019 roku, w miejsce linii 11, na pętlę skierowano linię 28.

Przyszłość krańca

Przystanek nr 07

Współcześnie, dzielnica Ochota chciałaby zlikwidować pętlę przy okazji rewaloryzacji placu Narutowicza, co popiera Zarząd Transportu Miejskiego, jednak likwidacji sprzeciwiają się mieszkańcy, a także Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej. Bardziej prawdopodobnym rozwiązaniem jest więc znaczne okrojenie pętli do jednego stanowiska, zlokalizowanego przy ul. Akademickiej.

W przyszłości przy placu Narutowicza ma powstać stacja III linii metra.

Układ przystanków

W zespole zatrzymują się następujące linie komunikacji miejskiej:

• 01:
  stały: 157, 517, 521
  na żądanie: N35, N38, N43, N85, N88
• 02:
  stały: 157, 191, 517, 521
  na żądanie: N35, N38, N43, N85, N88
• 04:
  zawieszony
• 07:
  stały: 1, 7, 9, 25
• 08:
  stały: 1, 7, 9, 15, 25, 35
• 09:
  stały: 15, 35
• 10:
  dla wsiadających: 11
• 11:
  zawieszony
• 12:
  okresowy dla wsiadających: 1
• 13:
  dla wysiadających: 11
  okresowy dla wysiadających: 1
• 14:
  zawieszony
• 15:
  dla wsiadających: 191
• 16:
  dla wysiadających: 191

Galeria

Elektroniczna tablica na przystanku nr 07

Archiwum: Tramwaj linii 21 stojący na pętli