Ulica Jarosława Dąbrowskiego

Ten artykuł dotyczy ulicy Jarosława Dąbrowskiego. Zobacz też: Plac Jana Dąbrowskiego, Ulica Kazimierza Dąbrowskiego i Ulica Marii Dąbrowskiej.

Ulica Jarosława Dąbrowskiego – ulica położona na Starym Mokotowie w dzielnicy Mokotów, która biegnie od ul. Puławskiej do ul. Wołoskiej. Nazwa ulicy upamiętnia Jarosława Dąbrowskiego, działacza niepodległościowego i uczestnika Komuny Paryskiej.

Historia[]

Dąbrowskiego (tablica) — Tablica pamiątkowa (nr 6)

Muzeum Broniewskiego — Willa-Muzeum Władysława Broniewskiego (nr 51)

Pomnik Starzyńskiego Dąbrowskiego — Pomnik Stefana Starzyńskiego

Ulica była dawną drogą narolną wsi Mokotów i biegła od traktu nowoaleksandryjskiego przez tereny cegielni i ogrodów w kierunku zachodnim, początkowo nazywała się Franciszka Szustra, upamiętniając Franciszka Szustra, właściciela okolicznych dóbr i pałacu. Pierwsze budynki zaczęły powstawać przy ulicy już na początku XX wieku, ulica znalazła się w granicach Warszawy w 1916 roku, a prawdziwy boom budowlany rozpoczął się w II połowie lat 20. XX wieku, szczególnie na odcinku środkowym, gdzie powstało osiedle domków jednorodzinnych spółdzielni mieszkaniowej "Domy Spółdzielcze". Potem zabudowa sięgnęła także odcinka wschodniego, gdzie ulicę zabudowano kamienicami czynszowymi.

W 1939 roku ulica rozpoczynała swój bieg od skrzyżowania z ul. Puławską, przy planowanym pl. J. Stachiewicza, po czym biegła na zachód, krzyżując się kolejno z ulicami Bałuckiego, Wiśniową, Kazimierzowską, al. Niepodległości (tu kończyła się regularna nawierzchnia ulicy, dalej biegł jedynie przedept), planowaną Iłżecką, planowaną Łowicką i planowaną Kajakową, by zakończyć się u zbiegu z ul. Wołoskiej. Przewidywano również przedłużenie ulicy na zachód, gdzie krzyżując się kolejno z przedłużonymi ulicami: Pływacką, Maratońską i Turystyczną, dobiegłaby do planowanej ul. Chodkiewicza.

Podczas powstania warszawskiego ulica w większości znalazła się pod panowaniem powstańców, we wrześniu była silnie ostrzeliwana przez Niemców, zaś włazem na ówczesnej ul. Szustra ewakuowali się w dniach 26-27 września powstańcy z Mokotowa. Co prawda początkowo wejście odbywało się włazem na ul. Bałuckiego, jednak został on odkryty przez Niemców i następnie zbombardowany. Zabudowa ulicy została częściowo uszkodzona podczas II wojny światowej, większość budynków została jednak odbudowana.

W latach 50. XX wieku zachodni odcinek ulicy został zabudowany blokami osiedla Mokotów, natomiast w 1951 roku ulicy nadano obecną nazwę – Jarosława Dąbrowskiego, zabudowano także nieliczne puste posesje. W latach 1950-1986 roku kursowała tędy linia autobusowa 125, która zawracała przez ul. Łowicką z ówczesnej pętli Łowicka. Obecnie ulica dzieli się na trzy odcinki różniące się zabudową – wschodni zabudowany jest kamienicami, środkowy zabudowany domami jednorodzinnymi (układ urbanistyczny tej części jest wpisany do rejestru zabytków) oraz zachodni zabudowany blokami mieszkalnymi.

Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Puławską, po czym kieruje się na zachód, krzyżując się kolejno z ulicami: Bałuckiego, Wiśniową, Kazimierzowską, al. Niepodległości, Kraushara, Łowicką (jako rondo Jasienicy) i Lipskiego, by zakończyć się u zbiegu z ul. Wołoską. Ulica jest jednokierunkowa na długości od al. Niepodległości do ul. Wołoskiej, między al. Niepodległości a ul. Puławskiej ruch jest dwukierunkowy.

Otoczenie[]

Przy ul. Dąbrowskiego zachowało się wiele przedwojennych domów i kamienic, które znajdują się obecnie pod następującymi adresami: nr 1, nr 3, nr 7, nr 8, nr 10, nr 12, nr 13, nr 14, nr 15, nr 15a, nr 16, nr 18, nr 19, nr 20, nr 20a, nr 22, nr 23, nr 24, nr 25, nr 27, nr 28, nr 30, nr 31, nr 33, nr 34, nr 35, nr 36, nr 37, nr 38, nr 39, nr 40, nr 41, nr 43, nr 44, nr 45, nr 46, nr 47, nr 48, nr 49, nr 52, nr 51, nr 46, nr 53, nr 54, nr 55, nr 56, nr 57, nr 58, nr 59, nr 60, nr 61, nr 63, nr 65, nr 66/68, nr 67, nr 70, nr 72 oraz nr 117.

Przy ul. Dąbrowskiego znajduje się także przedszkole nr 142 (nr 25), Muzeum Władysława Broniewskiego (nr 51) oraz przedszkole nr 139 (nr 71a), zaś na samym początku ulicy, przy ul. Puławskiej, znajduje się także Skwer Stanisława Broniewskiego.

Ponadto przy ul. Dąbrowskiego znajduje się kilka miejsc pamięci – tablica poświęcona 15 osobom zamordowanym przez Niemców 3 sierpnia 1944 roku (nr 3), tablica upamiętniająca właz do kanałów, który ewakuowali się powstańcy z Mokotowa (nr 6), tablica upamiętniająca Stefana Starzyńskiego (róg al. Niepodległości) oraz tablica upamiętniająca Pawła Jasienicę, który tam mieszkał w latach 1955-1970 (nr 75b).

Ciekawostki[]

Dawniej nazwę "Jarosława Dąbrowskiego" nosiła również ulica Fizylierów w Rembertowie, ulica Hafciarska w Międzylesiu, ulica Hejnałowa na Rakowie, ulica Komunardów w Ursusie oraz ulica Trojaka na Cytadeli.
Od nazwiska Dąbrowskiego wywodzi się również nazwa ul. Dąbrowszczaków.