Kamienica pod Niedźwiedziem

Mokotowska (nr 8) — Kamienica pod Niedźwiedziem (2014)

Mokotowska (budynek nr 8, remont) — Kamienica pod Niedźwiedziem w przebudowie (2013)

Mokotowska (budynek nr 8) 2 — Kamienica pod Niedźwiedziem (2009)

Kamienica „Pod Niedźwiedziem” (lub Kamienica Icka Ajzensztadta) to kamienica znajdująca się przy ul. Mokotowskiej 8 w Śródmieściu Południowym. Nazwa pochodzi od nieistniejącej rzeźby niedźwiedzia umieszczonej na fasadzie kamienicy, aczkolwiek na ścianie szczytowej od strony północnej zachowały się niewielkie płaskorzeźbione niedźwiedzie trzymające kartusz.

Historia[]

Projektantem kamienicy „Pod Niedźwiedziem” był Leon Wolski, a wzniesiona została w roku 1904 dla Icka Ajzensztadta. Pod koniec 1912 roku właścicielem kamienicy stał się ks. Władysław Lubomirski, natomiast około roku 1922 roku Wacław i Irena Kleinadlowie. W latach 1925-1926 przez chwilę przeszła we własność Akcyjnego Towarzystwa Ubezpieczeń „Vita”. Następnie powróciła do Kleinadlów. W 1930 roku zakupił ją Edward Suchocki a trzy lata później odkupili kamienicę Olgierd i Zofia Krukowscy.

Podczas II wojny światowej, już we wrześniu 1939 roku dom został uszkodzony bombą, przez co zawaliło się górne piętro w zakresie dwu końcowych osi, które jednak szybko odbudowano już podczas okupacji. Później kamienica nie była już uszkodzona. Po wojnie usunięto większość dekoracji fasady, m.in. godło kamienicy – rzeźbę niedźwiedzia – choć zachowały się one w formie postaci trzymających kartusze na ścianie szczytowej. Budynek odebrano właścicielom i przekazano na mieszkania komunalne.

W 2007 roku kamienica wróciła do spadkobiercy dawnego właściciela, który od razu odsprzedał ją fundacji Fortalicja Czemierniki – choć miała ona w statucie zapisaną ochronę nad obiektami historycznymi, to nie rozpoczęła remontu kamienicy, a z czasem odcięła mieszkańcom gaz i prąd, a w lutym 2009 roku przekazała informację o konieczności opuszczenia kamienicy ze względu na jej zły stan techniczny. Mieszkańcy zaczęli podejrzewać, że właściciel chciał doprowadzić do zrujnowania kamienicy i odsprzedania atrakcyjnej działki. W maju 2009 roku zamknięty został działający w tej kamienicy od lat 20. XX wieku zakład fryzjerski "Witold", zlikwidowano również zakład jubilerski, zakład szewski przestał przyjmować zlecenia, wydając jedynie naprawione wcześniej obuwie. Piekarnia W. Czubak także zakończyła swoją działalność w tej kamienicy.

Kamienica zmieniła z czasem właściciela, a w latach 2013-2014 firma Real-Invest dokonała przebudowy i modernizacji kamienicy na apartamenty „Triforium Ancient” – w parterze przywrócone zostały lokale usługowe, zaś powyżej na każdym piętrze znalazło się po pięć apartamentów o powierzchni od 55 do 170 metrów kwadratowych, w których zachowane zostały m.in. zabytkowe sztukateria, parkiety oraz piece kaflowe, zaś w części podziemnej znalazł się parking dla 28 samochodów oraz ekskluzywne spa pozostające do dyspozycji mieszkańców kamienicy. Projekt przebudowy został opracowany przez Marka Rytycha, Bolesława Niebudka oraz Magdaleny Strzylak z pracowni Warszawa oraz Pro-Art w oparciu o konstrukcje projektu Radosława Lorensa z pracowni Konsystem.

Wygląd zewnętrzny[]

Mokotowska (nr 8, uchwyt na flagę) — Uchwyt na flagę (2014 – por. 2009)

Kamienica jest pięciopiętrowa, jednopodwórzowa o układzie zamkniętym, w budynku wyróżniają się okna trzeciego piętra zamknięte łukami. Pomimo działań wojennych i licznych zniszczeń po nich, braku działań bieżącej konserwacji i remontów przez zarządzających kamienicą w latach późniejszych w zabytku tym zachowało się wiele cennych elementów wystroju architektonicznego, takich jak:

zabytkowe piece kaflowe – nieliczne przetrwały jeszcze w pełnej krasie czasy PRL-u, w których to były po prostu rozbierane i wyrzucane na śmietnik w celu zwiększenia powierzchni mieszkalnej – obecnie są one rewaloryzowane w nowych mieszkaniach.
podłogi wykonane z kilku rodzajów drewna ułożonego w ornamenty
ozdobne elementy sufitów – stiuki, ozdobną stolarkę okienną i drzwiową zawierającą wiele detali
gipsowe ozdoby wieńczące otwory drzwiowe

Walory te zachowały się do dzisiaj w niektórych lokalach na drugim i trzecim piętrze frontowego budynku. Większość elementów sztukatorskich zostało jednak zbite. Innymi interesującymi detalami i elementami architektury tego budynku są:

cztery klatki schodowe – dwie pierwotnie przeznaczone dla służby, skromniej wykończone, oraz dwie przeznaczone dla właścicieli kamienicy. Jedna z nich jest bogato zdobiona, wyłożona marmurem oraz oryginalną, ozdobną terakotą, posiada kutą balustradę z elementami sztukaterii oraz drewnianą poręczą. Pozostałe klatki są wykonane z drewna, ale także posiadają kunsztowne zdobienia,
wysokie, dwuskrzydłowe drzwi wejściowe do lokali zachowane przy lepiej wykończonych klatkach schodowych,
balkony z kutymi, ozdobnymi balustradami w podwórku,
reprezentacyjny, bogato zdobiony przejazd bramny z odbojami oraz zachowaną tablicą ogłoszeń z miejscem na skrzynki listowne oraz stalową bramą z zachowanym oryginalnym kształtem oraz licznymi zdobieniami
kute metalowe uchwyty na flagi ([1])
przedwojenne uchwyty na doniczki ([2]), zachowane pod niektórymi oknami. Zachowały się one jedynie w podwórzu kamienicy, gdyż balkony we froncie kamienicy zostały wymienione na prostsze, odmienne od oryginalnych.