Tablica oznaczająca budowlę zabytkową (ze zbiorów Centrum Interpretacji Zabytku)
Biuro Odbudowy Stolicy (BOS) – urząd powołany 14 lutego 1945 na mocy dekretu Krajowej Rady Narodowej w celu odbudowy zniszczonej w czasie II wojny światowej Warszawy. Jego siedziba mieściła się w kamienicy przy ul. Chocimskiej 33.
Do najważniejszych inwestycji realizowanych przez BOS należała realizacja w latach 1947-1949 projektu Trasy W-Z. Do 1952 r. udało się odbudować staromiejską zabudowę miasta.
Szczególnie kontrowersyjne wydają się dziś działania Wydziału Urbanistyki BOS – wiele kamienic, które przetrwało wojnę zostało z nakazu BOS-u zniszczonych (choć często odtworzenia wymagały tylko spalone dachy i stropy). BOS zasłużył się również niepozytywnie w przygotowanie miejsca pod Pałac Kultury i Nauki w postaci zniszczenia całych kwartałów ocalałych domów w rejonie ulicy Złotej. Znane są też przykłady ideologicznego niszczenia elewacji budynków.
Odbudowę wspierał (nie zawsze dobrowolnie) cały kraj – do końca 1948 roku na Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy wpłynęło 3,4 mld zł, a cegła na budowy warszawskie pochodziła m.in. z wrocławskich i szczecińskich gruzowisk czy z kamienic z Dobiegniewa.
Pomimo wszystkich krytycznych uwag względem działalności BOS-u Biuro Odbudowy Stolicy podjęło się bezprecedensowej odbudowy miasta z gruzów, w tym rekonstrukcji zabytkowego Starego Miasta oraz Traktu Królewskiego. Powszechnie wyznawane wówczas zasady konserwatorskie nie przewidywały odbudowy zabytków. Później z doświadczeń BOS-u korzystały inne miasta w Polsce i na świecie. Zebrane przez Biuro Odbudowy Stolicy materiały i archiwalia stanowią cenny zespół danych o tym okresie, w związku z czym zostały one wpisanie na listę „Pamięć świata”, prowadzoną przez UNESCO.[1]