15

Ten artykuł dotyczy linii tramwajowej 15. Zobacz też: 15a, 15-bis, 15-kreślone oraz 15w.

/15/	Czas jazdy (min): min – max 45 – 54
Częstotliwość: (szczyt – poza – dni wolne) co 8 – 12 – 15 minut

Schemat historycznych tras linii 15 (powiększ)

Plik:PESA Jazz 15 Nowowiejska.jpg

Piętnastka na przystanku Nowowiejska

Plac Politechniki (przystanek, tramwaj 15) — **Piętnastka** na przystanku *Plac Politechniki*

15 – linia tramwajowa zwykła (rozkład jazdy), która kursuje z Marymontu-Potok na pętlę P+R Aleja Krakowska na Okęciu. Linię obsługują zajezdnie tramwajowe Mokotów i Żoliborz.

Historia

Tablica boczna

Marymont-Potok (przystanek, tramwaj 15) — **Piętnastka** na pętli *Marymont-Potok*

Muranów (przystanek, tramwaj 15) — **Piętnastka** na przystanku *Muranów*

Linia "15" została uruchomiona 30 października 1908 roku poprzez skierowanie połowy wozów linii 14 na jej skróconej trasie z Placu Muranowskiego przez Nalewki, Bielańską, Senatorską, pl. Bankowy, pl. Żelaznej Bramy, pl. Grzybowski, Bagno, Marszałkowską, Aleje Jerozolimskie i Nowy Świat na Plac Trzech Krzyży. Linia kursowała jedynie w okresie jesienno-zimowym, zastępując linię 14, i istniała do 1915 roku, i choć przywrócono ja na rok w 1919 roku na tej samej trasie, to ostatecznie zlikwidowano ją na tej trasie 5 kwietnia 1920 roku.

„Piętnastkę” ponownie uruchomiono 10 grudnia 1924 roku jako pierwszą linię łączącą Żoliborz ze Śródmieściem, która połączyła pętlę Marymont wzdłuż ulic Marii Kazimiery, Potockiej, Słowackiego, Felińskiego, Mierosławskiego, Mickiewicza, Krajewskiego, Szymanowskiej, Nalewek i Bielańskiej z pętlą Plac Teatralny. W 1930 roku linię skierowano wydłużoną trasą przez Leszno, Żelazną, Chłodną i Skierniewicką na Dworską. Kolejna zmiana miała miejsce w 1934 roku, kiedy najpierw zamieniono krańce z linią 14 i skrócono jej bieg do Placu Wilsona, a następnie wycofano z Woli i skierowano Miodową, Krakowskim Przedmieściem i Alejami Jerozolimskimi do Nowowiejskiej. Wskutek protestów pasażerów w 1935 roku przywrócono kursowanie linii na Wolę, a kilka miesięcy później wydłużono jej kursowanie najpierw do Potockiej, a potem do pętli Bielany-AWF. Ostatnia duża zmiana miała miejsce 18 listopada 1938 roku, kiedy to wydłużono kursowanie linii wzdłuż ul. Dworskiej i ul. Bema do pętli Czyste.

Podczas okupacji linię „15” przywrócono do kursowania 23 listopada 1939 roku na trasie z Placu Muranowskiego przez Dziką, Karmelicką, Leszno, Solną i Chłodną na Młynarską, którą to trasę w 1940 roku wydłużono na Czyste. Po utworzeniu getta linia została przekształcona w linię dostępną tylko dla Żydów, skróconą ponownie na Młynarską, zlikwidowano ją jednak 21 lutego 1941 roku. Linia "15" ponownie wyruszyła na ulice 2 grudnia 1943 roku na trasie z Placu Teatralnego przez Krakowskie Przedmieście, Książęcą i Czerniakowską do pętli Łazienkowska. W 1944 roku skierowano ją przez Aleje Jerozolimskie i Marszałkowską do pętli Plac Żelaznej Bramy.

Po wojnie linię „15” uruchomiono 15 marca 1946 roku, początkowo na trasie z Bielan-AWF do Dworca Gdańskiego od strony północnej, dopiero po otwarciu odbudowanego wiaduktu przedłużono ją do kolejnej tymczasowej pętli na wysokości ul. Muranowskiej, gdzie przesiadano się do tramwajów kursujących po przedwojennym torze szerokim. Dopiero po otwarciu nowej trasy wzdłuż ul. Nowotki trasę „piętnastki” wydłużono na Plac Żelaznej Bramy, a następnie w 1949 roku do Placu Unii Lubelskiej. Następnie kilkukrotnie zmieniano trasę linii w południowym odcinku, aż skierowano ją w 1956 roku do pętli Plac Narutowicza. Trasa „piętnastki” w tym czasie na dużej części trasy pokrywała się z trasą przedwojennej „siedemnastki” z końca lat 30. XX wieku. Od tego czasu nie przechodziła większych zmian aż do 1973 roku i wydłużenia jej trasy wzdłuż nowo wybudowanego torowiska przez ul. Marymoncką pod Hutę.

Kolejna duża zmiana miała miejsce dopiero w 2000 roku, kiedy to w wyniku zamiany krańców z linią 2 przedłużono jej trasę wzdłuż ul. Grójeckiej i al. Krakowskiej na Okęcie. W 2007 roku skrócono jej tymczasowo trasę do Potockiej z powodu przebudowy węzła komunikacyjnego Huta, jednak z powodu fatalnego stanu wiaduktu żoliborskiego zawieszono jej kursowanie 9 lutego 2008 roku, a ostatecznie zlikwidowano ją 5 kwietnia 2008 roku. Na trasę linia "15" powróciła jednak 27 października 2011 roku w związku z otwarciem odbudowanego wiaduktu żoliborskiego, została przywrócona na trasie Marymont-Potok – Okęcie.