Jakub Fontana (ur. 1710 w Szczuczynie, zm. 12 kwietnia 1773 w Warszawie) - architekt pochodzenia włoskiego działający w Polsce, architekt Króla i Rzeczpospolitej. Syn Józefa Fontany, w 1764 roku otrzymał tytuł szlachecki.
Jakub Fontana studiował we Włoszech oraz w Paryżu (około 1730 roku), w 1757 został kapitanem architektem Jego Królewskiej Mości, w 1764 roku nobilitowany, w 1765 roku awansowany do stopnia podpułkownika, a w 1766 roku pułkownika. W międzyczasie pracował w Komisji Brukowej, gdzie zaprzyjaźnił się z marszałkiem Franciszkiem Bielińskim. Posiadł znaczą fortunę, w 1770 roku dorobił się własnej kamienicy przy Zakroczymskiej 2, w międzyczasie przejął także na własność pałac Murano.
Pracował głównie w Warszawie i okolicach (m.in. w Otwocku Wielkim, Górze Kalwarii czy Kobyłce), jego projekty prezentują głównie styl barokowy z nawiązaniem do baroku saskiego, francuskiego rokoka i wczesnego klasycyzmu.
Dzieła w Warszawie[]
Kamienica Jakuba Fontany
Fasada kościoła św. Krzyża
- Brama Mostowa - przebudowa na Dom Poprawy (1769)
- Dwór Ottów na Jasnej (ok. 1770), dziś nie istnieje
- Kamienica pod Okiem Opatrzności na Freta 29 (1770-1773)
- Kamienica Prażmowskich na Krakowskim Przedmieściu
- Kamienica własna na Zakroczymskiej (1770)
- Konwikt pijarski Collegium Nobilium (1743-1754)
- Kościół Imienia Jezus na Moniuszki (1762), dziś nie istnieje
- Kościół św. Franciszka Serafickiego i klasztor franciszkanów - kierowanie budową
- Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP - dokończenie budowy (1754-1761)
- Kościół świętego Krzyża - fasada (1753-1757)
- Letni Konwikt Pijarski na Faworach, dziś na terenie Cytadeli (1759-1761)
- Pałac Biskupów Krakowskich - przebudowa (1760-1762)
- Pałac Branickich na Miodowej - współpraca przy projekcie
- Pałac Jabłonowskich - współpraca w projekcie (1773-1785)
- Pałac Karasia na Krakowskim Przedmieściu (1769), dziś nie istnieje
- Pałac Krasińskich - adaptacja na siedzibę Komisji Skarbu Koronnego (1766-1776)
- Pałac Małachowskich na Miodowej - przebudowa (1750)
- Pałac Młodziejowskiego na Miodowej - rozbudowa (ok. 1771)
- Pałac pod Blachą - współpraca przy projekcie (1730)
- Pałac Paca - współpraca przy budowie
- Seminarium Duchowne na Świętojańskiej 6 (1741-1754)
- Szpital Dzieciątka Jezus przy ówczesnym placu Dzieciątka Jezus (1754-1757)
- Szpital św. Rocha (1749)
- Zamek Królewski - przebudowa wnętrz, m.in. budowa Gabinetu Marmurowego (od 1751)
Ciekawostki[]
- Rodzina Fontanów, w tym Jakub Fontana byli spokrewnieni z Dominikiem Merlini, który po śmierci Fontany objął stanowisko naczelnego architekta Rzeczypospolitej.